Een reactie op het artikel ‘Het ei en de soepkip’

1e: Heel mooi relaas over de onmisbaarheid van onze soepkip!
Ja, heerlijk voor de weldadige bouillon; die maak ik zelf ook graag en is absoluut een aanrader voor als je licht grieperig bent!

MAAR ik ben vooral lid van het Voedselkollektief vanwege de uitgangspunten: BIOLOGISCH en STREEK. Sterker nog: ik ben vooral lid omdat ik zeker weet dat er aan die uitgangspunten vastgehouden wordt en dat dit de ENIGE plek is waar gegarandeerd alle producten biologisch geproduceerd zijn EN uit de streek komen.
Daar hoef ik dus verder niet over na te denken, dat is een vast gegeven.
Alle argumenten om die uitgangspunten te verschuiven zijn voor mij niet van waarde.
Omdat die soepkip zo lekker is? Dan koop je die toch elders? Asperges zijn óók reuze lekker, die haal ik dus zelf ergens in Limburg, of ik bestel ze bij NieuwMos of bij De Nieuwe Graanschuur. Zo ook avocado’s, sinaasappelen, etc etc, alles wat NIET uit de streek komt. Mogelijkheden genoeg.

2e. Een open gesprek over dit soort zaken juich ik zeer toe. Ons Voedselkollektief beoogt een plek te zijn waar de leden met elkaar een oordeel vormen en een beslissing nemen over essentiële, principiële zaken. Daartoe hebben wij de Algemene Ledenvergadering, waar alle leden hun stem kunnen laten horen.
Het beginsel van ons Voedselkollektief is dat er ‘in consensus’ besluiten genomen worden: een voorstel wordt alleen aangenomen als alle leden daarmee instemmen. Als er door 1 of meer van de leden gedegen bezwaar wordt aangetekend dan kan het voorstel niet worden uitgevoerd. Tot zover de regels.

In deze kwestie van de soepkip past het m.i. niet dat een van de leden een mening in de weekmail poneert waar geen gesprek over mogelijk is.
Ja, men kan reageren, maar die reactie is niet openbaar, dus niemand weet wat er gedacht wordt. Er is geen gesprek, geen gedachtewisseling, en er wordt op deze manier een niet-open gedachtelijn in gang gezet.
Daar voel ik me zeer onprettig bij.

Samenvattend:
Prima om een discussie te voeren over de voorwaarden waarop leveranciers producten aanbieden. Discussie over de grondbeginselen van het Voedselkollektief is iets anders.

Dorothee

Het ei én de soepkip

Een discussie over principes

Ook vegetariërs gebruiken graag eieren in hun keuken om de maaltijd of baksels te bereiden. Als Voedselkollektief nemen wij daartoe veel eieren af, bijvoorbeeld bij biologische boerderij ’t Paradijs te Barneveld. Daar lopen op grote oppervlaktes maar liefst 9000 kippen.

Als je zelf eieren gebruikt, kun je als weldenkend mens ook niet om de vraag heen wat er met al die kippen moet gebeuren als zij na enkele jaren trouwe (leg)dienst, niet meer kunnen produceren. Naar het kippen-rusthuis? Dat kun je voor enkele kippen die je zelf houdt in je achtertuin wellicht nog beslissen, maar zo’n keuze is niet reëel voor de grotere schaal. Zulke kippen laat de boer dan biologisch slachten, en dat heet dan ‘soepkip’. Vanwege hun hogere leeftijd moet zo’n kip gewoon veel langer op het vuur staan.
Op die manier gebruiken we zo goed mogelijk alles, behoorlijk duurzaam dus. Ook binnen het Voedselkollektief zijn er diverse leden die graag zo’n soepkip bestellen.

Ons duurzame probleem met de ‘soepkip’

Sinds 2016 is de landelijke wetgeving voor het slachten van (biologische) kippen aanzienlijk verscherpt, en kunnen er bij overtreding forse boetes worden uitgedeeld. Dit heeft een kaalslag onder kleinere slachterijen veroorzaakt. De wetgever noemt het ongetwijfeld een ‘verdere professionalisering’. Voor Midden-Nederland is thans de dichtstbijzijnde biologische kippenslachterij in Friesland!!
En die afstand schuurt natuurlijk met het duurzame uitgangspunt van het Voedselkollektief om binnen een straal van 25 kilometer af te nemen. Om die reden is deze soepkip van ’t Paradijs eerder uit het pakket geschrapt.

Maar is dat wel helemaal fair?

Discussie

Die grens van 25 kilometer hebben wij destijds ingevoerd om onnodig heen- en weer rijden met voedsel of dieren te vermijden, ter wille van een betere duurzaamheid. In het geval van de soepkip kun je stellen dat die kippen binnen die straal van 25 km lang geleefd hebben op een biologisch verantwoorde wijze. Alleen dat slachten kan thans niet anders dan in Friesland. Dat transport naar Friesland is dus helaas onvermijdelijk, en van ‘onnodig transport’ is dus geen sprake.
Sommige Vokoleden waarderen nog altijd deze soepkippen en halen het nu maar elders of soms bij de boerderij zelf – over duurzaam gesproken.

Tegelijk met onze discussie zoeken de betrokken boeren ook naar oplossingen. Zo wil boer IJsbrand van ’t Paradijs met andere bioboeren om tafel om te kijken of zij samen niet tot een beter alternatief voor regionale slacht kunnen komen.

Mijn stelling

Vasthouden aan de 25 km-grens gaat voorbij aan het achterliggende argument dat wij t.b.v. de duurzaamheid ‘onnodig transport’ willen voorkomen. De soepkip hoort binnen het aanbod van het Voedselkollektief. Je hebt immers jaren de eieren van die kippen afgenomen. Het transport t.b.v. de slacht kun je thans ook niet ‘onnodig’ noemen. Bovendien is een zoektocht gaande naar een regionale oplossing.

Reageren?

Graag uw reactie naar info@voedselkollektief.nl

 

Hans Hubregtse

Bekijken van ‘de nieuwe War’

Met zijn tienen kregen wij een rondleiding door het gebouwencompex aan de Heiligenbergerweg nummers 34 – 36. Namens Voko was ik er samen met Heleen, Anouschka, Maroesja, Henk en Joke. Het zijn eigenlijk drie aan elkaar gekoppelde gebouwen die in de nadagen van de Willem III kazerne daar ooit verrezen zijn. We zien een degelijk gebouw met ook binnenin allemaal stenen muren en systeemplafonds voor de kantoortjes waardoor het wat hokkerig oogt. Sommige ruimtes zijn best groot. Er woont thans een enkeling als anti-kraak, en staat verder al tijden leeg.

Het duurt nog 3 maanden voordat De War de sleutel krijgt, maar plannen zijn er al volop. Er komt onder andere een machinewerkplaats met een freesmachine, kunstenaars kunnen een werkruimte huren. Een takelgat moet worden gemaakt, zo vertelt onze gids. Wij betreden het gebouw van de achterzijde van de Heiligenbergerweg. Dat zal de hoofdingang worden.

Ruimte voor het Voedselkollektief

Direct links van die hoofdingang liggen op de begane grond de ruimtes die voor het Voedselkollektief van direct belang zijn. Eerst een ruimte waar het Voko zijn spullen vast kan opslaan, en ook de legen kratten kunnen staan. Daar weer naast wordt een gemeenschapsruimte van 10 bij 10 meter ingericht waar op winkeldagen het Voko zijn waren kan uitstallen, of bestellingen kan klaarzetten. Daar komen ook openslaande deuren die wij kunnen gebruiken. Ook zijn er vlakbij toiletten en wordt een pantry ingericht, zo hoor ik.

Een foto van de binnenkant kan dat nog niet tonen, want er moeten nog muren worden weggebroken en op een andere plaats neergezet. Het lijkt mij nog een hele klus. Op onderstaande foto zie je deel van het gebouw van de buitenkant.

Theater

Het linker deel van het gebouw(van de achterzijde gezien dus) ziet er best klassiek uit met een boograam en binnenin een mooie trap. Op de eerste etage is daar nu een grote ruimte waar De War een theater in wil maken. Daar wordt een lift voor aangelegd om ook decorstukken naar boven te kunnen brengen. En ‘het schip’ dat nu in die ruimte staat, is weliswaar heel curieus (ooit bedoeld voor extra werkplekken) maar zal eruit moeten.

Tuin

Links aan de achterkant zullen veel parkeerplaatsen verdwijnen en een tuin worden ingericht. Hoe precies, weet men nog niet. Zijn er mensen met een ideeën of een mooi initiatief?

Wanneer o wanneer

Als de War nog maanden moet wachten op de overdracht, en daarna nog zwaar moet verbouwen, kunnen wij op onze vingers natellen dat de verhuizing van het Voko pas in de loop van voorjaar 2021 kan plaatsvinden.  Preciezer dan dat is het nog niet te zeggen.

Kom eens kijken bij moesbos

Aan de Arnhemseweg-Zuid, naast het bos en het spoortje van de ponlijn ligt ‘moesbos’, een klein paradijsje van zo’n 300 m². Sinds 2013 wordt dit lapje grond gepacht door Ruth.

In het najaar van 2019 ging de toenmalige moestuin op de schop en werd omgetoverd tot moesbos. Een deel bleef moestuin, de bedden werden opgehoogd en de paden werden bedekt met bladeren en houtsnippers uit het bos. Het middengedeelte werd een klein voedselbos met een ronde vorm, gemarkeerd door oude waaltjes.

​Het idee achter het voedselbos is dat het een zelfvoorzienend systeem is. Er zit een opbouw in de planten, van laag naar hoog, van kruiden tot bomen en struiken. En de planten voeden en steunen elkaar.

Oogst uit het voedselbos is ook anders dan de oogst uit het moestuindeel. Bijvoorbeeld bloemetjes van St. Janskruid voor geneeskrachtige olie, kaasjeskruidbloemen voor op de salade, citroenmelisse voor ijsthee en kamille voor shampoo. Op moesbos kun je ook workshops volgen. We maken dan een seizoensgebonden product van oogst uit voedselbos of moestuin. Denk aan: rozemarijnolie, kruidenzout of shampoo van kamille.

Heb je zin om eens een kijkje te komen nemen: iedere woensdagmiddag is er open tuin van 14:00 tot 17:00 uur. Je kunt je ook opgeven voor een workshop. Kijk voor een impressie op de site: www.moesbos.nl. Van harte welkom!

Update van de komende verhuizing van de WAR naar de Heiligenbergerweg 34-36

  • Hoe ziet het er uit, daar aan de Heiligenbergerweg? Het bestaat uit drie geschakelde gebouwen, plan is om een glazen serre aan te gaan bouwen, dit wordt een ontmoetingsruimte, gericht op .. de tuin die er gaat komen !  Zodat binnen/buiten  in elkaar over lopen.  Wellicht gaan we straks WAR/VoKo groenten zelf verbouwen.
  • In  deze ontmoetingsruimte zal de  wekelijkse VoKo winkelmarkt plaats gaan vinden . Een levendige en dynamische plek  van samenwerking en wederzijdse wisselwerking !
  • Ook voor de (meer frequente ) ledenvergaderingen en inpraatavonden is deze ontmoetingsruimte zeer geschikt,
  • Diana zal een tweetal open dagen gaan organiseren ; Ook alle VoKo-ers hebben dan de gelegenheid om te  kijken en sfeer te proeven.
  • Datum en tijd: 31 juli 16.00u
  • Er gaat verbouwd worden natuurlijk, systeemplafonnetjes eruit, ontmoetingsserre bouwen, tuin aanleggen etc etc etc   Hulp gevraagd !!!! Waarschijnlijk in het najaar, zodat we begin 2021 kunnen verhuizen. Alle handen uit mouwen zijn welkom,
  • Bij de nieuwe locatie zal het niet meer mogelijk zijn om met de auto je bestelling op te komen halen.  Hier zijn een aantal redenen voor:
    • Er zijn maar enkele parkeerplaatsen.  Die zijn bestemd voor de bewoners van het pand en dienen vrijgehouden te worden voor calamiteiten;
    • In de directe omgeving van het pand is het parkeren aan vergunninghouders voorbehouden. En we willen geen onmin met de buren;
    • en last but not least: Vanuit ideologisch standpunt is autogebruik out of the question. Dit vanuit de WAR als onze verhuurder.  Echter, in het vaandel van het VoKo misstaat dit niet, integendeel.

Open Dag en tegelijk ons 10 jarig jubileum!!

Dat houden wij op zaterdag 29 augustus van 13 – 16 uur in Theetuin de Heyligenberg. Met telers die vertellen en hun producten tonen, kinderactiviteit, hapjes, drankjes en meer. En natuurlijk een toast op de 10-jarige. Zet het alvast in je agenda!

Jubileum

Het kostte wat zoekwerk, maar de eerste bestelling van tuinderij A8 is teruggevonden: mei 2010. Dat laten wij natuurlijk niet onopgemerkt voorbij gaan. Al hebben wij het vanwege de corona-maatregelen uitgesteld tot na de zomervakantie. Wij houden met zijn allen al 10 jaar een bestel-, ophaal- en winkelsysteem in de lucht dat ons van biologische groenten, fruit, eieren, zuivel en vlees voor ziet van telers/leveranciers op maximaal 25 km afstand. Daar mogen wij best trots op zijn, en dus vieren.

Theetuin

De Theetuin De Heyligenberg is een prachtige ruimte achter het bekende witte landhuis als je via de Heiligenbergerweg net het viaduct over bent naar Leusden. Even rechtsaf de Lokhorsterweg op en dan zie je de theetuin. Je kunt er voor een hapje en drankje terecht, het is heel kindvriendelijk, en het is ook een leverancier van ons Voedselkollektief. Dat kun je dan gelijk eens bekijken.

Telers

Er komen meerdere telers die een verhaal houden en hun producten laten zien. Leuke kans om die mensen eens te ontmoeten. Alleen mensen uit het Ophaalteam ontmoeten nu de telers als zij de bestelling komen halen. Misschien heb je wel suggesties voor bepaalde groenten. Zij vinden het in elk geval leuk hun klanten eens te spreken.

Programma

Dat zijn wij onder leiding van Marijke aan het organiseren. In de komende weekmails horen jullie daar meer over.

Netwerk

Elkaar eens spreken is ook goed en even wat rustiger dan bij de Voko-winkel als je je bestelling ophaalt, of als je samenwerkt met een teamlid. Dat levert vaak leuke ideeën en contacten op. Of recepten!

Meer vrijwilligers gevraagd

Natuurlijk kunnen wij nog hulp gebruiken, zowel vooraf als op de dag zelf. Je kunt hier intekenen; dan zie je gelijk de verschillende taken. Je kunt ook een mail sturen aan marijke.richmond@gmail.com. Coördinator Marijke of een ander neemt dan contact met je op.

Bezoek NVWA

Recent hebben wij bezoek gehad in de winkel van een man van de NVWA die informatie vroeg en opmerkingen maakte. Wij hebben daar inmiddels al actie op ondernomen.

Aandachtspunten

Punt was de hoge zuiveltemperatuur. Door de coronacrisis hebben wij eerder de flessen in de krat gezet bij het klaarmaken van de bestellingen. Nu zetten wij de flessen gelijk in de koeling tot het Voko-lid de bestelling ophaalt. Rundvlees met een gepasseerde THT-datum was een ander. Weliswaar zegt die datum niks over eventueel bederf want het blijft allemaal diep bevroren, maar de smaak kan achteruit gaan. Al eerder vonden wij dat heel ongewenst en hebben we er op ingegrepen zoals in een eerdere weekmail gemeld.

Verdere acties

Natuurlijk doen wij ons best zorgvuldig te zijn. Kaas wordt in tussen de winkeldiensten van donderdag op vrijdag terug in de koelkast gezet om vraat van de muizen te voorkomen. Aan rauwe melk zijn wij nooit begonnen. Vlees wordt in isolatieboxen getransporteerd. Maar het was wat ingewikkeld geworden door de coronamaatregelen. Wel gaan wij verder kijken naar de kwetsbare punten van bederfelijke spullen en daar maatregelen op zetten.

 

Hoe zit ons Voedselkollektief in elkaar

Wij zijn een groep betrokken burgers die samen biologische boodschappen uit de streek doen. Samen beslissen wij waar wij die kopen en hoe wij dat verder organiseren. Alleen voor de centjes hebben wij een stichting. Daarlangs lopen alle betalingen, en die maakt een financieel jaarverslag zodat wij als leden van het Voedselkollektief kunnen zien hoe wij er financieel voor staan.
logo voko

Zelf verantwoordelijk
Elk lid van het Voedselkollektief is mede verantwoordelijk voor het reilen en zeilen. Dat is dus heel wat anders dan bij het kopen van het voedsel in een winkel. Als je iets tegenkomt wat je graag anders wilt hebben, heb je zelf ook een verantwoordelijkheid om dat in gang te zetten. Bijvoorbeeld door er binnen jouw team het gesprek over te voeren, of het op een Algemene Ledenvergadering aan de orde te stellen, liefst met een voorstel.
Niemand is dus echt ‘de baas’ binnen ons collectief. Wel zijn er coördinatoren van de teams. En er is een Contactpersonen Overleg(cpo) voor zaken die meer teams raken.

Teams
Elk Voko-lid is ook bij een team ingedeeld. De bedoeling is dat het werk eerlijk verdeeld is onder de Voko-leden, zodat het geheel blijft functioneren. Wij kennen een aantal teams:

  • Bestelteam – coördinator Bianca van Ooijen
  • Ophaalteam – coördinator Aletha Veenendaal
  • Winkelteam(s) – coördinator Dorothee Oorthuys
  • Leveranciersteam – coördinator Peter Gunst
  • Team Financiën – coördinator Christien
  • Communicatieteam – coördinator Hans Hubregtse

In het cpo zitten thans Gea Hogenbirk(ophaalteam), Cara van de Oord (winkelteam), Jos Fabri (Leveranciersteam), Hans Hubregtse(Communicatieteam), en afwisselend iemand uit het team Financiën. Het Bestelteam is helaas niet vertegenwoordigd tot heden.

Samen beslissen
Een aantal uitgangspunten duidelijk. Wij kopen gezamenlijk biologische boodschappen bij leveranciers uit de regio met een straal van 25 km (hemelsbreed).
Daarnaast hebben wij bovengeschetste organisatievorm, en moeten we financieel gezond blijven. Dat laatste betekent bovendien dat wij naar buiten toe waar mogelijk aan de weg timmeren, en ook intern tussen de leden de verbindingen organiseren. Onze leveranciers horen eigenlijk bij ons als organisatie.
Veel beslissingen kunnen binnen teams worden genomen; die hebben daar ook een beperkte financiële ruimte voor (€50) mocht een uitgave nodig zijn. Bij teamoverstijgende zaken kan het cpo tot €500 beslissen.

Algemene Ledenvergadering
De Algemene Ledenvergadering beslist over koerswijzigingen die voor het geheel van belang zijn. Laatst is daar over het gebruik van het pinapparaat alleen vanwege de coronamaatregelen van afgeweken door het per mail voor te leggen. Met elk lid dat toen opmerkingen maakte, is toen gesproken om haar of zijn bezwaren te ondervangen.

 

Trouw De Duurzame 100 en ons Voedselkollektief Amersfoort

Dit jaar hebben wij ons Voedselkollektief Amersfoort genomineerd. Waar eerder vooral bekende personen en organisaties genomineerd zijn, gaat het nu helemaal om burgerinitiatieven. En: ik kan jullie melden dat wij in de groslijst zijn opgenomen. Nu hopen wij natuurlijk een leuke score te kunnen bereiken.

Pas op 10 oktober wordt dat bekend, en dan wijdt dagblad Trouw daar een aparte bijlage aan.

In eerste instantie hebben we er ons op gericht om ‘het nieuwe’ van ons collectief te laten zien ondanks dat wij al 10 jaar draaien. Dat vinden we vooral terug in de grote groep nieuwe leden die er de laatste tijd is bijgekomen. En wij hebben gewezen op het toegenomen belang voor de afzet van kleinere biologische telers. De Ecoplaza’s willen namelijk alleen nog via hun groothandel beleverd worden.

De volgende stap is om te laten zien wat voor actieve club mensen wij zijn waarbij iedereen zijn steentje bijdraagt. Daardoor is het ook een soort netwerk van mensen met duurzaamheid in het vizier.

Mosterdblad of Bladmosterd

De tuinderij van Slot Zuylestein, net voorbij Leersum is absoluut een bezoek waard. Mooi ligt het ingesloten tussen muren om het kasteel heen. Zelfs in coronatijd kunnen wij er nog een kop koffie krijgen en wat mooie spinazie scoren. Ik kijk verbaasd naar de strak georganiseerde tuin. “Ja, we hebben een nieuwe tuinbaas”, krijg ik toegelicht. Oh juist.

Mosterdblad of Bladmosterd (of Mizuna)

Ik zie hele rijen groenten met grote, rode bladeren. “Dat is mosterdblad”, krijg ik toegelicht. Het is er ook in de groene variant. Hier zie je het. Je kunt het vergelijkbare met een stevige spinaziesoort, al is het blad wat pittiger van smaak – vandaar de naam natuurlijk. Zo te zien is het bijna klaar om geoogst te worden. Daar proberen we dan op te anticiperen met recepten, want ik denk dat veel mensen deze groente niet kennen. Er komt ook een fijnere variant voor: ‘frills’ genoemd. Als ik google kom ik de aanbeveling tegen dat het goed is om je cholesterol te verlagen.

  

Recepten met Mosterdblad

Binnen het Voedselkollektief krijg ik van keukenprinsessen Hero en Bernie recepten. Je ziet ze hieronder.
Hero heeft het verwerkt in een salade met een peren-walnotendressing. Héérlijk!

Salade: (voor 4 pers.)

  • 150 gr. bladmosterd (bijv. Red Giant)
  • 1 kropje eikenbladsla
  • handjevol walnoten
  • 50 gr. gedroogde peer of appeltjes (verse kan ook)
  • 1 eetl. citroensap
  • 2 eetl. walnotenolie
  • 2 eetl. olijfolie
  • 1 eetl. witte wijnazijn
  • 1 theelepel kappertjes

Bereiding:
Bladmosterd goed wassen (alles is bruikbaar) en droog deppen, snij event. de harde uiteinden weg.
Doe dit ook met de eikenbladsla.
Snij het gedroogde fruit in kleine stukjes.
Meng en klop de ingrediënten voor de dressing op.
Voeg het fruit toe.
Breek de walnoten in kleine stukjes
Vermeng de groenten en bedruppel dit rijkelijk met de dressing.
Als laatste de walnoten er over.

Lekker met een visgerecht. Eet smakelijk!

Recept van Bernie

In New York is het een gangbare groente en daar heb ik het ook vaak bereid. Ik vind het een groente om te wokken. Ik begin met een ui, knoflook en daarna de fijngesneden groente erdoor en wat groentebouillon. Ik gebruik ook vaker een ui, die ik fruit “in black bean sauce”(knoflook en zwarte bonen saus, o.a. te koop in de toko) en dan de groente erbij.
Ik heb in enkele boeken “musterd greens” opgezocht maar daar wordt het steeds genoemd in combinatie met andere “greens”. In één recept werden er geroosterde walnoten in verwerkt…..altijd wel lekker als je mij vraagt.  Wij eten deze groente altijd met rijst.
Mosterdblad smaakt een beetje pittig, naar mosterd dus….