Biologische groenten rechtstreeks van lokale boeren en telers. Voor leden te bestellen bij het Voedselkollektief Amersfoort. In deze categorie vind je achtergrondinformatie over verschillende groenten.
Kliswortel (Arctium lappa) is de wortel van de klis of klit, een wilde plant waarvan de bloemhoofdjes als klittenband blijven haken in kleding of de vacht van een dier.
Uiterlijk en smaak: bruine penwortel, met een smaak als artisjokken.
Oogsttijd: september tot maart
Bereiding: ca. 20 minuten koken als wortel of pastinaak; ook geschikt om te frituren (chips). De wortel heeft de neiging te verkleuren. Dat is te voorkomen door wat citroensap toe te voegen.
Crosne (stachys affinis) of Japanse andoorn komt uit het verre Oosten. Ze bevatten weinig calorieën en veel mineralen en vitaminen.
Uiterlijk en smaak: langwerpige spiraalvormige witte wortelknolletjes. De smaak wordt omschreven als een mengeling van nieuwe aardappelen, bloemkool, artisjok en schorseneer.
Oogsttijd: vanaf november
Bereiding: rauw, gebakken, gefrituurd of in soep. NB Door de ribbels zijn de knolletjes niet te schillen. Je maakt ze schoon door ze af te wrijven met een theedoek en zout.
Aardamandel (Cyperus esculentus), ook wel knolcyperus genoemd behoort tot de familie van de cypergrassen. Aan de lange wortelstokken groeien knolletjes die eetbaar zijn. NB. De knolcyperus is een hardnekkig woekerend onkruid. Wil je zelf kweken, doe dat dan in een bak en niet in de volle grond!
Uiterlijk en smaak: 1 cm grote ronde knolletjes, smaken naar hazelnoten of amandelen.
Oogsttijd: oktober tot december
Bereiding: rauw eten of roerbakken
Brandnetel (Urtica dioica) is een zeer algemene wilde plant in bermen, akker- en bosranden, tuinen en ruigtes.
Uiterlijk en smaak: gezaagd blad; blad en steel bedekt met brandharen. De smaak is mild, spinazie-achtig.
Oogsttijd: maart, april. Pluk bij voorkeur alleen de jonge toppen. Bij oudere planten worden de stelen hard en bevatten de bladeren veel nitriet. Pluk niet langs verkeerswegen en (bespoten) akkers, maar in de natuur of in de tuin.
Bereiding: De brandharen neutraliseren door de oogst even in warm water te leggen. Zeer jonge topjes kunnen in de sla; anders stoven of koken als spinazie.
NB. Brandnetel wordt vaak gebruikt in een reinigende voorjaarskuur.
Zapallito (zomerpompoen, Cucurbita pepo) is een vruchtgroente, nauw verwant aan de courgette.
Uiterlijk en smaak: Bolronde donkergroene vrucht van 10 à 12 cm middenlijn. De smaak lijkt op die van komkommer of courgette, maar is wat zoeter.
Oogsttijd: juli, augustus
Bereiding: rauw in salades; verder koken, grillen, bakken of in soepen en sauzen.
Yacon (appelwortel, Smallanthus sonchifolius of Polymnia sonchifolia) is een plant met eetbare wortelknollen, verwant aan de zonnebloem en afkomstig uit het Andesgebergte.
Uiterlijk en smaak: Langwerpige knollen, van buiten meestal bruin, van binnen wit tot roze-oranje. De smaak is fris-zoet en sappig.
Oogsttijd: herfst tot de eerste vorst
Bereiding: geschikt voor toevoeging aan fruitsalades of groenteschotels. Er wordt ook een siroop van gemaakt.
Wortel (peen, Daucus carota) is de penwortel van een plant uit de schermbloemenfamilie.
Uiterlijk en smaak: Lange penwortel. De oranje variant is het bekendst, maar er zijn ook witte, gele en paarse wortelen. De smaak is zoetig en de structuur knapperig, vooral bij de jonge worteltjes. We onderscheiden bospeen (met loof), waspeen en winterwortel.
Oogsttijd: bospeen: april tot oktober; winterwortel oktober tot november. Waspeen is eigenlijk een bewaarde bospeen zonder loof en is het hele jaar verkrijgbaar.
Bereiding: rauw in salade; koken of stoven, in soep of stamppot – vele mogelijkheden.
Tong ho, gekroonde ganzenbloem (Chrysantemum coronarium) is een Chinese bladgroente, ook gebruikt als toekruid, en is familie van chrysanten en margrieten.
Uiterlijk en smaak: stengels met min of meer diep ingesneden of fijnverdeeld blad. De smaak is min of meer bitter en wordt sterker naarmate je het langer verhit. Ook de bloemen zijn eetbaar.
Oogsttijd: augustus – oktober
Bereiding: toevoegen aan salades, soepen, sauzen, stamppotten.
Tomaat (Solanum lycopersicum) is de bes van een plant uit de nachtschadefamilie, dus verwant aan aardappel en paprika. Er zijn veel rassen.
Uiterlijk en smaak: Van oorsprong gele, maar nu meestal rode vrucht, min of meer rond, soms langwerpig. De grootte varieert van zo’n 2 tot 12 cm middellijn. De smaak hangt af van het ras en de bemesting; de tomaat kan min of meer zoet of wat zuurder smaken.
Oogsttijd: In Nederland worden tomaten meestal in de kas gekweekt. Uit de verwarmde kas kun je het hele jaar oogsten, uit de koude kas of van de volle grond valt de toptijd in augustus en september. Tomaten rijpen verder nadat ze geplukt zijn, maar dan worden ze minder lekker dan aan de struik gerijpte vruchten.
Bereiding: rauw in salades; verder heel geschikt voor soep, saus, sap, stoofpot etc.
Red Russian bladkool (Brassica oleacea var. acephala) is verwant aan de boerenkool en even winterhard.
Uiterlijk en smaak: grote grillig ingesneden bladeren, vaak met rood- of paarsachtige nerven.
Oogsttijd: augustus tot maart
Bereiding: het blad is rauw eetbaar, maar ook lekker om te stoven of net als boerenkool in de stamppot. De nerven hebben een langere gaartijd nodig dan het bladgroen.